Opowieść o Blanche i Marie autorstwa Per Olov Enquist jest jedną z książek opisujących ciekawą postać wielkiej polskiej uczonej Marii Skłodowskiej-Curie. Ten szwedzki pisarz przekazuje na podstawie pamiętników Blanche Wittman fragment życia od momentu kiedy ona trafiła do laboratorium Marie Curie-Skłodowskiej. Noblistka i histeryczka jakiś czas razem pracowały przy promieniotwórczych rudach. Piękna Blanche jako nastolatka trafiła na oddział psychiatryczny do Salpetriere, gdzie zasłynęła jako niezrównane medium, "królowa histeryczek". Była najsłynniejszą pacjentką profesora Charcota, który przez lata prowadził eksperymenty dotyczące leczenia histerii. Maria Skłodowska - Curie (1867-1934) w 1903 roku otrzymała wspólnie z mężem Piotrem nagrodę Nobla z fizyki za badania zjawiska promieniotwórczości, a w 1911 roku nagrodę Nobla z chemii za odkrycie polonu i radu oraz wydzielenie radu w postaci metalicznej. Jest pierwszą kobietą będącą profesorem Sorbony.
W zestawieniu tych dwóch postaci histeryczki i naukowca autor wprowadza czytelnika w wachlarz ludzkich wrażliwości, wszelkich emocji targających ludzkim losem ale w dosyć szczególny sposób pisze o potędze miłości z jej bardzo różnymi, także okrutnymi, toksycznymi odcieniami. Książka jest niełatwą lekturą, która wywołała w DKK ciekawe dyskusje wśród uczestników spotkania. Moim zdaniem należy czytać tę opowieść jako jedną z kilku książek o wielkiej, skromnej uczonej, pracującej w tragicznych warunkach. Trochę inaczej podchodzi się do wydarzeń po przeczytaniu niewielkiej książeczki autorstwa Olgierda Wołczeka „Maria Skłodowska –Curie” lub książki napisanej przez córkę noblistki Ewę Curie „ Maria Curie” w której córka pomija wątek romansu matki z Paulem Langevinem- wątek ukazujący mechanizmy rządzące więziami międzyludzkimi i ceną jaką przychodzi zapłacić za miłość. Można otrzymać dwukrotnie Nagrodę Nobla, ale stać się społecznym wyrzutkiem z powodu "zakazanego" romansu.
Ciekawie napisana jest książka Susan Quin „ Życie Marii Curie” przedstawiająca bez niedomówień zarówno karierę naukową jak i burzliwe życie prywatne polskiej noblistki. Autorka Susan Quinn dotarła do dawnych archiwów i nigdy wcześniej nie udostępnianych źródeł by przedstawić pełen, kompletny i żywy obraz Marii Curie. Z lektury różnych źródeł wynikałoby ,że Marię Skłodowską z Piotrem Curie wiązała bardziej wspólna praca, miłość do nauki niż wielkie uczucie. Być może wybuch miłości owdowiałej już Marii, do Langevina był spóźnionym przeżyciem prawdziwego uczucia, jednak w tamtych czasach darowano mężczyźnie kochankę ale zakulisową, natomiast Maria ze swoimi osiągnięciami była obiektem zazdrości i nienawiści ,osobą którą inni chcieli potępić i zdyskredytować. Historia niedozwolonej miłości była smakowitym kąskiem dla paryskich gazet. Nie bez znaczenia jest fakt, że dziennikarz Henri Bourgeois był szwagrem pani Langevil. Jest też wątek pieniędzy i polityki.
Książka P.O.Enquista „Opowieść o Blanche i Marie” jest niełatwą lekturą odbieraną indywidualnie przez czytelnika. W odpowiedzi na nasuwające się refleksje przytoczyłabym słowa Marii : „Niech każdy z nas jak jedwabnik tka swój kokon i nie żąda wyjaśnień…po co …na co…”

 

Halina Maszner

 

Fundusze Europejskie dla rozwoju Lubuskiego.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.