Cyprian Norwid

 06.04.2007.

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Zielonej Górze otrzymała imię Cypriana Norwida w 1972 r. Na wybór tego właśnie patrona wpływ miało nabycie przez Bibliotekę 5 rysunków Norwida. Pochodzą one ze sztambucha rodziny Turnów, zabezpieczonego w czasie II wojny w pałacu w Dobrzycy, w pow. pleszewskim. Są to szkice wykonane tuszem przy użyciu piórka, na niebieskim papierze listowym. Na jednym z rysunków widnieje sygnatura poety "Norwid", na innym nazwa miejscowości i data: Ostende, 28 sierpnia 1846 r.
Więcej na temat rysunków i okoliczności nabycia ich przez Bibliotekę można znaleźć w publikacjach Grzegorza Chmielewskiego: "Zielonogórskie norwidiana", Nadodrze 1970 nr 10 s. 5 oraz "Norwid w Zielonej Górze", Pionierzy 2000 nr 3 s. 20-23.

Kalendarium:

24.09.1821 Urodził się we wsi Laskowo-Głuchy na Mazowszu.

1825 Umiera matka, Ludwika Norwidowa.

1831 Wstępuje do Gimnazjum w Warszawie.

1835 Umiera ojciec, Jan Norwid, urzędnik sądownictwa i administracji.

1837 Przerywa naukę w Gimnazjum, uczy się malarstwa u Aleksandra Kokulara.

1841 Odbywa w towarzystwie Władysława Wężyka literacko-artystyczną podróż po Królestwie Polskim.

1842 Wyjeżdża na studia artystyczne za granicę i przebywa w Dreźnie i Monachium.

1843 Przebywa w Wenecji, a później we Florencji, gdzie studiuje rzeźbę i rytownictwo.

1844 Podróżuje po Włoszech i Dalmacji. Przeżywa ciężki zawód miłosny. Narzeczona listownie zrywa zaręczyny.

1845 Dalszy pobyt we Włoszech (Rzym, Neapol). Początek wieloletniej miłości do Marii Kalergis oraz przyjaźni z jej towarzyszką Marią Trębicką, w ślad za którymi jedzie przez Triest, Wiedeń i Mikołajów na Śląsku - do Berlina.

1846 W Berlinie uczęszcza jako wolny słuchacz na wykłady uniwersyteckie. W końcu czerwca osadzony zostaje w więzieniu za kontakty z polskimi rewolucjonistami ( m. in. z Władysławem Wężykiem). Po wyjściu z więzienia wyjeżdża do Brukseli.

1847 Wyjeżdża do Rzymu, gdzie zaprzyjaźnia się z Józefem Bohdanem Zalewskim.

1848 W Rzymie przeżywa Wiosnę Ludów, ulegając wpływom poznanego tam Zygmunta Krasińskiego. Na sejmiku polskim przeciwstawia się Adamowi Mickiewiczowi. W drugiej połowie roku odbywa podróż morską po Morzu Śródziemnym.

1849 Przenosi się do Paryża, gdzie poznaje Juliusza Słowackiego i zaprzyjaźnia się z Fryderykiem Chopinem.

1852 Wyjeżdża do Londynu, a następnie do Nowego Jorku.

1853 Pracuje jako rysownik w pracowni graficznej Wystawy Światowej w Nowym Jorku. Na wieść o wybuchu Wojny Krymskiej stara się o wyjazd do Europy.

1854 Choroba, nędza i nostalgia doprowadzają go do poważnej depresji psychicznej, którą przerywa dopiero powrotna podróż do Europy. W lipcu był w Londynie, na jesieni przenosi się do Paryża.

1863 Bierze czynny udział w pracach mających przynieść pomoc powstaniu w Królestwie Polskim.

1869 Przeżywa głęboko śmierć swojej przyjaciółki Zofii Węgierskiej.

1872 - 1877 Upokorzenia doznane w arystokratycznych salonach Polonii paryskiej powodują, że zrywa większość swoich kontaktów towarzyskich. Tragiczna sytuacja osobista zmusza go do pobytu w Zakładzie św. Kazimierza w Ivy, na peryferiach Paryża, polskim przytułku dla sierot i weteranów.

1883 Ciężko choruje na gruźlicę. Pogrąża się w całkowitej samotności. Umiera we śnie, nad ranem 23 maja.

Twórczość C. Norwida:

1840 Debiutuje jako poeta na łamach czasopism warszawskich, zyskując uznanie krytyki i publiczności.

1847 - 1849 W Rzymie pracuje nad projektem fresku "Wizja nakolizejska", pisze poemat "Wesele" oraz misterium "Wanda", dramat "Zwolon" i poemat filozoficzny "Niewola", a w prasie poznańskiej umieszcza artykuły społeczno-polityczne.

1850 Pisze komedię "Noc tysięczna druga" oraz poemat "Promethidion".

1851 Tworzy szereg fraszek, wiersz "Bema pamięci żałobny rapsod". Odtwarza dwa zaginione misteria "Krakusa" oraz "Wandę".

1854 Powstają poematy "Szczesna" i "Epimenides".

1856 Publikuje dwa eseje pamiętnikarsko-filozoficzne "Czarne kwiaty" i "Białe kwiaty". Kończy poemat "Quidam".

1858 Pisze nowelę "Bransoletka".

1859 Wydaje legendę "Garstka piasku" oraz poemat "Szczesna". Pisze wiersze poświęcone Johnowi Brownowi, amerykańskiemu bojownikowi o wolność murzynów, straconemu 2 grudnia w Charlestonie.

1861 Pisze nowelę "Cywilizacja" i publikuje kilka litografii "Solo", "Scherzo", "Echo ruin".

1862 W listopadzie ukazuje się w Lipsku, nakładem F. A. Brockhausa, pierwsze zbiorowe wydanie "Poezyj" C. Norwida.

1863 Pisze wiersz "Fortepian Szopena" oraz poemat "Fulminant".

1865 - 1866 Tworzy tragedię "Tyrtej" (Za kulisami). Zaczyna układać swój zbiór utworów poetyckich "Vade-mecum". Przystępuje do pracy nad wielkim obrazem ołtarzowym "Wizja św. Stanisława Kostki".

1869 Pracuje nad przekładem "Odysei", wygłasza publicznie poemat "Rzecz o wolności słowa" - wydrukowany ze składek słuchaczy.

1870 Pisze poemat miłosny "Assunta" oraz tragedię historyczną "Kleopatra i Cezar".

1871 Powstaje poemat "A Dorio ad Phrygium" oraz szkic "Znicestwienie narodu".

1872 Tworzy "Białą tragedię" - "Pierścień Wielkiej Damy".

1879 Maluje i wystawia w warszawskiej Zachęcie obraz "Kobieta chananejska".

1882 Tworzy esej "Milczenie" oraz powiastkę filozoficzną "Ostatnia z bajek".

1883 Pisze nowelistyczną "Trylogię włoską", "Stygmat", "Ad Leones", "Tajemnica lorda Singelwortha" - nie udaje mu się jednak zdobyć pieniędzy, żeby ją wydać własnym nakładem.