Wrześniowe spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki odbyło się w siedmioosobowym gronie. Zostaliśmy ubogaceni nowym członkiem Klubu i znów mogliśmy się cieszyć ze spotkania, rozmowy, dzielenia...

Ospałe popołudnie ożywiła dyskusja na temat książki Junot Diaz „ Krótki i niezwykły żywot Oskara Wao”. Debiutancka powieść nagrodzona Pulitzerem 2008 obudziła emocje oburzenia i gniewu, niechęci i strachu. Ociekająca czarnym humorem, napisana zjadliwym językiem u jednych wywołała wypowiedzi pełne protestów i krytyki, u innych spokojną refleksję, jednak nie można było pozostać wobec niej obojętnym.

Powieść Junot Diaz to historia wielopokoleniowej rodziny Cabral ( póżniej de Leon ), specyficzny portret nastoletniego Dominikańczyka, jednego z najmłodszych jej członków. Autor opowiada  historię życia młodego Oskara, który mieszka z siostrą i matką i wyróżnia się w otoczeniu zniechęcającym wyglądem, nieśmiałością, dziwacznym zachowaniem.

Jednak najważniejsze dzieje się tutaj w tle, a jest to historia Dominikany, która budzi przerażenie z powodu bezwzględnej dyktatury Rafaela Leonidasa Trujillo. Dziadek Oskara stał się ofiarą jego totalitarnych rządów, został zamęczony w więzieniu, gdyż nie wyraził zgody na oddanie do dyspozycji generała swojej pięknej córki. W tamtych czasach ukrywanie kobiet przed sadystycznym władcą, którego Junot Diaz nazywa Niewydarzonym Koniokradem, Popierdolem, było równoznaczne ze zdradą.

Na rodzinie Cabral ciąży klątwa Fuku, lecz nie tylko na niej. Ta wyjątkowo uporczywa klątwa, którą zdjąć może jedynie Zafa, dotknęła wiele dominikańskich rodzin. Fuku miała kogoś w rodzaju hypemana, arcykapłana, a był nim słynny dyktator. Nie wiadomo, czy Trujillo był sługą czy panem klątwy. Samo wypowiedzenie jego imienia mogło wywołać klątwę.

   „Ludzie nie są niezastąpieni. Prócz Trujilla. Bo Trujillo nie jest człowiekiem. Jest ...kosmiczną siłą.... Ci, którzy próbują go porównywać ze zwykłymi śmiertelnikami, są w błędzie. On należy do ...kategorii tych, których czeka specjalne przeznaczenie”

                                                                                                                                 „ La Nation”

Członkowie rodziny Cabral w póżniejszym pokoleniu żyją pozornie zwyczajnie, zakładają rodziny, troszczą się o byt materialny, próbują nie myśleć o traumie. Jednak Oskar jest inny, w pewnym sensie niedostosowany społecznie, bo nie radzi sobie w relacjach z kobietami, ucieka w świat komiksów, literatury SF. Chociaż bardzo chce, to nie potrafi zaimponować rówieśnikom, podejmuje próby samobójcze.

    Powieść Junot Diaz zyskała rozgłos dzięki doskonałemu warsztatowi literackiemu i bezkompromisowemu spojrzeniu na rzeczywistość.

Warto ją  polecić do przeczytania tym, którzy są skłonni do powierzchownej oceny otaczających nas zjawisk, „nie grzeszą” wnikliwością  przede wszystkim tam, gdzie społeczeństwo nie przeszło procesu zdrowienia po przeżytej traumie i tylko pozornie funkcjonuje normalnie.

Ewa Grącikowska