Komisja Kultury i Tradycji Łowieckich Okręgowej Rady Łowieckiej w Zielonej Górze oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida zapraszają na wystawę Literatura łowiecka minionych wieków. Wystawa dostępna w holu biblioteki do 7 grudnia br.
Wystawa ze zbiorów Leszka Szewczyka, kolekcjonera czasopism i książek myśliwskich, członka Klubu Kolekcjonera i Kultury Łowieckiej im. Włodzimierza Korsaka w Gorzowie Wlkp., Klubu Miłośników Języka i Literatury Łowieckiej im. Zygmunta Jóźwiaka przy ZG w Warszawie, również członka Komisji Strzelectwa Myśliwskiego i Komisji Kultury Okręgowej Rady Łowieckiej w Zielonej Górze, prezentuje książki, czasopisma i druki ulotne głównie z XIX i początku XX wieku, ale także cymelia z XVII i XVIII w.
Wystawa ma na celu pokazanie bogactwa i różnorodności tematów z dziedziny tradycji narodowych i kultury jaką niewątpliwie jest łowiectwo.
Prezentowane zbiory podzielono tematycznie. Wystawę rozpoczynają kalendarze myśliwskie, wśród których znajdują się rarytasy: „Kalendarz myśliwski" Bohussa wydany w Jarosławiu w 1883 roku oraz unikatowy niedokończony projekt ściennego kalendarza myśliwskiego na rok 1942, rysowany z inicjatywy J. Kobylańskiego w Oflagu VI E Dorsten przez jeńca o pseudonimie „Darzbóg". Przechodząc dalej zaprezentowano pamiątki z Oflagów Dorsten i Dossel, które ściśle związane są z osobą Józefa Kobylańskiego. Dodatkowym elementem tej obozowej tematyki jest, pokazany po raz pierwszy, plakat informujący i zapraszający na wieczór myśliwski z okazji dnia Św. Huberta datowany 3 XI 1941 r. Na wystawie nie mogło zabraknąć „pisarzy przyrody" – pierwszego Wielkiego Łowczego Kraju Włodzimierza Korsaka. Oprócz jego książek, które wszyscy znamy, po raz pierwszy można zobaczyć maszynopis niepublikowanego utworu „Z myśliwskiej włóczęgi". Duży zbiór pamiątek po Włodzimierzu Korsaku prezentuje Muzeum Etnograficzne w Ochli. Dalej poczytamy o Julianie Ejsmondzie i Janie Sztolcmanie. Wśród książek i pamiątek zaprezentowano unikalny maszynopis w języku angielskim „W puszczy" J. Ejsmonda. Kolejny temat ekspozycji to strzelectwo i oryginalnie zachowana i odrestaurowana tarcza strzelecka. Na wystawie nie mogło zabraknąć tematu „pies" – przyjaciela i powiernika wędrówek po polach i rojstach. Dalej „świat ptaków i sokolnictwo". Tematyka psa i sokolnictwo to najstarsze wątki w literaturze łowieckiej – sięgające XVI wieku „Myślistwo z Ogary" Jana Ostroroga i „Myślistwo Ptasze" Mateusza Cygańskiego. Następny wyodrębniony temat to czasopisma myśliwskie. Prawdziwym cymelium tej tematyki są „Nowinki Myśliwskie" i późniejsza, powstała z nich „Gazeta Myśliwska". Stanisław Hoppe w latach 60-tych uważał je za bezpowrotnie zaginione i dysponował jedynie słabą odbitką. Odnalezione w ubiegłym roku na starych ziemiach, w Stanisławowie, wróciły do Polski. Na uwagę zasługują w tym temacie formy i koperty w jakich dostarczano czasopisma do domów.
Bardzo ważną częścią ekspozycji jest „nauka łowiectwa" – bez niej istnieć może, co najwyżej właściciel broni, a nie myśliwy. Pokazano „Naukę łowiectwa we dwóch tomach" Ignacego Jana Bobiatyńskiego z 1823-1825 r. oraz „Poradnik dla myśliwych" Jana Szyttlera z 1839 r.
W przyległych gablotach zaprezentowano tematykę łowiecką w wybitnych dziełach polskiej literatury pięknej i poezji, wśród których króluje pierwodruk „Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza wydany w Paryżu w 1834 r. oraz dorównujące rzadkością wydanie Toruńskie z 1865 roku. Jest także Bruno Kiciński i jego „Poezje myśliwskie" z 1840 roku oraz poezja Elżbiety Drużbackiej. Dalej wyeksponowano rzadko spotykane nuty i opery myśliwskie – Wojciecha Bogusławskiego pierwodruk dramatu mieszczańskiego z epizodem myśliwskim Henryk VI na łowach z 1792 r.
Na wystawie nie mogło zabraknąć Statutów regulaminowych i Aktów Prawa Łowieckiego, bez których nie byłoby etycznego i prawego łowiectwa. Kolejny temat ekspozycji to las, inaczej knieja, w której szukamy na przemian samotności i spełnienia. Las to leśnictwo polskie, to również leśnik. W gablotach zaprezentowano najrzadsze pozycje dotyczące leśnictwa i leśniowiedztwa (pisownia oryg.)
Książce myśliwskiej towarzyszą wyjątkowe oprawy artystyczne. Aby zaprezentować niezwykłe wydania ksiąg myśliwskich dedykowane królom polskim sięgnięto do niemieckojęzycznej literatury – trzy wydania „Jager Practica" Wilhelma Dobelsa: wydanie I z roku 1746, wydanie II z roku 1754 i wydanie III z roku 1783 oraz najstarszy druk tej wystawy dedykowany Augustowi II z 1663 roku.
Ciekawostką są zaproszenia na bale, zabawy, kolacje czy polowania.
Język łowiecki chlubą myśliwych i skarbem narodu – to gablota poświęcona słownictwu myśliwskiemu. Cymelium stanowią dwa egzemplarze najrzadszej księgi myśliwskiej czyli „Pierwsze początki terminologii łowieckiej" Wiktora Kozłowskiego z 1822 roku. Wyprawy myśliwskie – to luksusowe wydania wypraw i podróży myśliwskich Józefa Potockiego. Zaprezentowano krakowskie wydanie „Notatek myśliwskich" z roku 1898. Cały nakład liczył 100 egzemplarzy. Rozdano je jako prezent na dworach królewskich całej Europy. Obok zobaczymy spisane przez Kazimierza Wodzickiego niezmiernie rzadkie „Kroniki myśliwskie" Towarzystwa Lisowickiego Tom I i II w nakładzie po 100 egzemplarzy. Tom III 250 egz. wydany na prawach rękopisu. W Polsce znanych jest 16 kompletów. W kolejnej przestrzeni ekspozycyjnej, w łączniku zaprezentowano takie tematy jak wystawy łowieckie – polskie i międzynarodowe, Herman Knothe, oryginalne drzeworyty i linoryty myśliwskie wybitnego grafika i malarza Jarosława Kirilenki oraz dwie teki dokumentujące trofea wieńców jeleni pozyskanych przez ostatnich carów Aleksandra III i Mikołaja II w lasach Spały. Plakaty, dyplomy i arrasy tworzą dodatkową atmosferę tej tematyki. Leszek Szewczyk